همسریابی در ایران باستان
در لابه‌لای تاریخ، اساطیر و باستان شناسی ایران همواره خانواده به عنوان مهم‌ترین واحد اجتماعی و نگهدارنده رابطه خویشی و پایگاه عاطفی نقش مهمی‌ایفا می‌کند. در آن زمان که زن‌ربایی و حتی خرید زن در میان بسیاری از ملل و اقوام هند و اروپایی معمول و متداول بود، ازدواج ایرانی در سایه فرهنگ غنی ایران باستان نتیجه عقد بود.
به نظر ایرانیان، ازدواج نتیجه تراضی زن و مرد بود و این ازدواج در آن واحد معنی مذهبی و اجتماعی داشت. زندگی زناشویی و خانواده از لحاظ اجتماعی نیز از اهمیت والایی برخوردار بود تا بدانجا که در زمان ساسانیان، شاهنشاهان، به عنوان نمایندگان راستین اهورامزدا در روی زمین از ازدواج مردم حمایت می‌کردند.
هر می‌داد و در انجام دادن این گونه نیکوکاری‌ها خسرو انوشیروان سرآمد دیگر پادشاهان ساسانی بود.
دولت هر سال برای عده زیادی از دوشیزگان نیازمند، جهاز فراهم می‌آورد و دختران بی‌صاحب و بی‌جهاز را به خرج خود شو
گواه گیران مجلس عقد
ایرانیان باستان که زرتشتی بودند، مراسمی به نام گواه گیران برگزار می کردند که معادل همان مجلس عقد امروزی ما است. در این مجلس بزرگان و موبدان حاضر می شوند. موبد پس از شنیدن اقرار رضایت از عروس و داماد، اندرزهای سودمند اخلاقی و دینی می دهد و برایشان دعا می کرد. پس از آن عروس و داماد دست پیوند بهم می دادند، دور آتش می گشتند و سایر تشریفات عروسی انجام می شد.
اشیا موجود در سفره عقد زرتشتیان
روی میز یا سفره گواه(عقد) آیینه، شمع، کتاب اوستا، قیچی، تخم‌مرغ و انار، شاخه‌ای بسیار کوچک از سرو یا شمشاد، یک کاسه آب و آویشن، لرک یا آجیل هفت میوه و کُشتی، نخ و سوزن و سینی شربت وجود دارد . در انتهای مراسم پدر زن انار را به معنی افزونی اولاد به داماد می دهد و سپس قیچی را که در طول مراسم به صورت باز قرار داشت می بندد و تخم مرغ را از داخل سینی برمی دارد و بیرون از آن قرار می‌دهد. (قدیم این تخم مرغ به پشت بام خانه پرتاب می‌شد)
باز بودن قیچی به نشانه گشایش کار و بستن آن به معنی قطع
معامله است و تخم مرغ را که در قدیم از بام بیرون می کردند به این معنی است
که پدر عروس جمیع حقوق و اختیارات خویش نسبت به دختر را با قیچی قطع و به
یک تخم مرغ، مصالحه به داماد می کند. سپس مادر داماد آینه گلاب می کند،
یعنی در حین ریختن قدری گلاب از اخل گلابپاش به سرو روی داماد، آینه را به
طرف صورت او می‌گیرد تا صورتش از داخل آیینه مشاهده کند و سپس برگی از
درخت سرو را همراه قدری آویشن و نقل به دست عروس و داماد می کند.
آب و آیینه به معنی دو برابر شدن و زایش و همچنین روشنایی و گشایش راه است. مجمر عود و آتش و خوش بویی نیز سمبل ملی و نشانه آن است که تا کنون مهر خانواده را همواره فروزان نگه داشته و با خوشبختی آن را با طراوت نگه داریم. آویشن و برنج که این روزها تبدیل به آویشن و نقل شده است که بر روی دوش ریخته می‌شود نشانه خیر و برکت و حکایت از آینده پر امید و نعمت دارد.
مرحله
بعدی امضای برگه گواه گیری است. این برگه ابتدا توسط عروس و داماد و پدر
ومادر او امضا می شود و سپس توسط مجموعاً 7نفر دیگر از مردان زرتشتی به
امضا می رسد. این امضاها را حضور موبدی که مراسم گواه گیری را انجام داده
است صورت می‌گیرد. در انتهای مراسم جشن عروسی کیک بزرگی توسط عروس و داماد
بریده می شود. در این مراسم هر یک از زوجین تکه‌ای از شیرینی را در دهان
دیگری می‌گذارد.
ایرانیان، پیشتاز آیین ازدواج
ایرانیان مفتخر هستند که نامشان به عنوان نخستین پایه گذاران عهد، پیمان و اخلاقیات جهان مطرح است. در سنگ نگاره های فره وشی یا فروهر که قدمتی بیش از 4 هزار سال دارد حلقه یا چمبره ای در دست انسان بالدار قرار دارد که از دیرباز تا کنون به حلقه پیمان زناشویی در نزد ایرانیان شناخته می‌شود و این مایه مباهات ملت کهن ایران زمین است. ایرانیان کهن پیوند دختران و پسران را فرخنده و پراهمیت می‌شمردند و از عدد مقدس7 برای شادمانی در جشن بهره می‌بردند. هفت شبانه روز جشن و شادمانی و پایکوبی ازدواج.
